عوامل رفع توقیف دادرسی

توقیف دادرسی قراری است که در جریان دادرسی صادر می‌گردد. قرار مزبور زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مانعی در جریان داوری ایجاد می‌گردد که ادامه رسیدگی را متوقف نماید.  برای ادامه یافتن رسیدگی نیاز است که موانع مزبور برطرف گردد. در این مقاله سعی داریم تا شما را با این قانون آشنا کنیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید واقع شود.

 

 

توقیف چیست ؟ توقیف دادرسی چیست؟

توقیف به معنای از حرکت بازداشتن است و درمواقعی و به دلایل متفاوت، دادگاه قرار تعلیق صادر می کند. این قرار برای دادخواست و قضاوت صادر می‌گردد.  منطبق بر ماده 53 قانون آیین دادرسی مدنی، تعلیق دادخواست عموما به واسطه مشکلات شکلی صورت می پذیرد و امکان برطرف کردن آن با اخطار رفع نقض از سوی دادگاه، وجود دارد. در فصل پنجم همان قانون، توقیف قضاوت مطرح شده است. به جهت‌های گوناگونی همچون اصحاب دعوا یا نماینده‌های آنها یا خواسته دعوا متشکل از منقول یا غیر منقول، مطرح می گردد. قانون گذار در ماده 105 قانون، مواردی را که سبب صدور قرار تعلیق مبتنی بر اصحاب دعوی است را مقرر کرده است. و به شرح زیر است:

هرگاه یکی از اصحاب دعوی فوت نماید یا مجبور شود یا سمت یکی از آنان که به موجب آن سمت، داخل داوری شده زایل گردد. رسیدگی توسط دادگاه متوقف می‌شود و مراتب امر به طرف دیگر هم گفته می‌شود. پس از تعیین جانشین و درخواست ذی نفع، جریان داد رسی ادامه می‌یابد. مگر اینکه فوت یا حجر یا زوال سمت یکی از اصحاب دعوی تاثیری در آن نسبت به دیگران نداشته باشد. در این صورت داوری نسبت به دیگران ادامه خواهد یافت.

 

 قرار توقیف دادرسی چیست؟

هنگامی که در دادگاه دعوایی مطرح می‌گردد، قاضی موظف است که به دعوا رسیدگی کرده و حکم متناسب با پرونده را صادر کند. ولی در بعضی از شرایط استثنایی، امکان دارد که روند رسیدگی به پرونده متوقف شود. به چنین شرایطی در قانون، “توقیف دادرسی” گفته می‌شود. که در قانون آیین داوری مدنی موارد آن به تشریح مشخص شده‌اند.

 

 

 توقیف دادرسی بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی

در این بخش، بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی به اصلی‌ترین موارد آن خواهیم پرداخت :

به موجب ماده ۱۰۵  : مرگ یکی از اصحاب دعوا، محجورشدن يا زايل شدن سمت یکی از طرفین سبب متوقف شدن آن  می‌شود.

مطابق با ماده ۱۹ : صدور قرار اناطه در مورد پرونده سبب می شود که قضاوت تا صدور حکم در مرجع صالح متوقف شود.

به موجب ماده ۴۲۳ : در صورت وصول اعتراض ثالث طاری که موثر در اصل دعوا باشد، رسیدگی تعلیق خواهد شد.

بر اساس ماده ۴۳۴: دادگاهی که دادخواست اعاده دادرسی طاری دریافت می کند، رسیدگی در دعوای مطروحه را تا صدور حکم نسبت به اعاده قضاوت تعلیق می‌کند.

طبق ماده ۲۵۶ : عدم تهیه وسایل اجرای قرار در مرحله تجدیدنظر، در صورتی که دادگاه نتواند بدون آن رای صادر نماید، تجدیدنظر خواهی را متوقف می‌کند.

به موجب ماده ۱۴۷ : چدر صورتی که تامین داده نشود، داوری متوقف خواهد ماند.

توقیف دادرسی ناشی از وضعیت اصحاب دعوی

وضعیت اصحاب دعوی در 3 حالت ممکن است سبب تعلیق داوری گردد که این موارد عبارتند از:

 

•   فوت یکی از طرفین دعوا در زمان دادرسی

چنانچه یکی از طرفین در جریان داوری فوت نماید، قضاوت با قرار توقیف دادرسی متوقف می‌گردد  تا جانشین طرف دعوی به قائم مقامی متوفی داوری را ادامه دهد که البته در این حالت احتمال دارد که فوت اصحاب دعوی در دعاوی قائم به شخص رخ دهد. در این لحظه دعوی زائل  و داوری با قرار سقوط دعوی متوقف می شود.  اما اگر قائم به شخص نباشد، داوری تا تعیین جانشین متوقف می‌ماند. در این زمان باید مراتب و مراحل  آن به وسیله اخطاریه به طرف مقابل ابلاغ شود. البته این را نیز در نظر داشته باشیدکه قرار نیازی به ابلاغ به اصحاب دعوی ندارد.   تنها به منظور اطلاع رسانی یک اخطاریه ارسال می‌گردد.

 

•   محجوریت یکی از طرفین دعوا در زمان دادرسی

محجور به کسی گفته می شود که عاق و بالغ نباشد و توانایی تصمیم گیری نداشته باشد. همچنین قوانین آن نیز تعریف شده است که می توانید آن را مطالعه بفرمایید.  از آنجایی که بیان شده است محجوریت در جریان قضاوت عارض شده است. چنین نتیجه گیری می‌شود که محجور بالغ است که وارد جریان داوری شده است. فلذا منظور از محجوریت جنون یا سفه در جریان داوری می باشد. البته محجوریت امری نسبی است. فلذا چنانچه دعوی مطروحه در محکمه غیر مالی باشد و یکی از طرفین در جریان داوری سفیه گردد، این محجوریت سبب متوقف شدن آن نمی‌گردد. اما چنانچه سفاهت در جریان دادرسی به امور مالی رخ دهد، سبب توقف دادرسی می‌گردد. این فرایند باید توسط اخطاریه به شخص اطلاع داده شود.

 

 

•  وضعیت فرد اصلی و نماینده در زمان دادرسی

نماینده‌ای که گفته شد، به کسی می‌گویند که جایگزین فرد اصلی وارد دعوی می شود و کار را انجام می‌دهد. اقامه دعوی می‌نماید، ولی قهری، قیم و… نماینده محسوب می گردند.  زمانی که این شخص در حین داوری فوت کند و یا کنار گذاشته شود، جایگاه آنها در جریان قضاوت منسوخ می‌شود. قضاوت بدین جهت تا تعین جانشین متوقف می گردد. همچنین مراتب آن به موجب اخطاریه ای به طرف مقابل اطلاع داده می شود. نکته قابل توجه: زائل شدن سمت مدیران شخص حقوقی، زائل شدن سمت وکلا و نمایندگان دستگاه های اجرایی سبب متوقف شدن داوری نمی گردد. سمت وکیل دادگستری تنها در صورتی متوقف می گردد که وکیل استعفا دهد، در این صورت به مدت یک ماه فرآیند دادرسی تا معرفی وکیل جدید متوقف می گردد.

 

آیا می‌توان به قرار توقیف اعتراض کرد؟

این قرار  قابل اعتراض  و شکایت نمی‌باشد و به اصحاب دعوی نیز ابلاغ نمی‌گردد، از این رو که نیاز به ابلاغ ندارد، به پاک نویس شدن و دادنامه شدن نیز نیازی نیست و تنها کافی است که قاضی محکمه مراتب توقیف را در صورت مجلس درج نماید و از طریق اخطاریه را به طرفین اطلاع دهد.

 

 

عواملی که باعث رفع توقیف دادرسی می‌شود

شامل معرفی وارث، معرفی ولی یا معرفی نماینده قانونی دیگر.اگر توقیف به دلیل فوت یکی از اصحاب دعوا باشد، باید وراث از سوي طرف مقابل معرفی شوند. این را هم توجه داشته باشید که معرفی وارثان نیازمند نشان دادن گوای حصر وراثت نیست و بدون آن می‌توانند کار را پیش ببرند.ارائه گواهی حصر وراثت از جانب طرف مقابل عملامقدور نیست. اگر به هر صورتی ثابت شود که کسانی که معرفی شده اند وراث فرد فوت شده هستند، آن موقع می‌توانند کار را پیش ببرند. اگر تعلیق به دلیل حجر یکی از اصحاب دعوا باشد، رفع تعلیق با معرفی نماینده قانونی خواهد بود. براي رفع آن، ذینفع باید موضوع را درخواست کند. یعنی علاوه بر اینکه موانع را علاوه بر اینکه موجبات توقیف را مرتفع می‌کند، باید ذینفع باید در خواست بکند که از داوری رفع توقیف بشود. بدون درخواست رفع توقیف از جانب ذینفع صرف اینکه وراث معرفی شدند یا نماینده قانونی، رفع توقیف نخواهد شد.

 

سخن آخر

در قانون آیین داوری مدنی، مواردی در نظر گرفته شده است که منجر به توقف فرایند قضاوت خواهد شد. به مواردی که موجب متوقف ماندن رسیدگی به دعوا خواهد شد، اصطلاحا، توقیف‌دادرسی گفته می‌شود. توقیف دادخواست اصولا از طریق مشکلات صورتی انجام می‌گردد. امکان برطرف نمودن آن با اخطار رفع نقض از جانب دادگاه، وجود دارد. در این مقاله ما سعی کردیم تا شما را با این قانون آشنا کنیم. امیدواریم که این مطالب برایتان مفید واقع شود.