راهنمای شکایت از کارفرما، مراحل + مدارک مورد نیاز

 

شکایت از کارفرما، موضوع بسیار مهمی است که می‌بایست هر شخص شاغلی با فرآیند آن، آشنایی نسبی داشته باشد. زیرا امکان نادیده گرفته شدن حق و حقوق، در زندگی شغلی هر فردی وجود دارد. در واقع از زمان تشکیل تمدن‌ها و شکل‌گیری اولین کسب و کارها، نیاز به قوانین در مورد روابط کارفرما و کارمندش نیز ایجاد شد. امروزه نیز بندهای بسیاری در متون قانونی ما به این رابطه‌ی بسیار مهم اشاره دارند و حقوق طرفین را مشخص کرده‌اند. ما نیز به عنوان تیم تحریریه‌ی بهترین وکیل اصفهان از نگاه مردم، براساس این قوانین نوشته شده، راهنمایی جهت شکایت از کارفرما برای شما تدارک دیده‌ایم. در این راهنما به دلایلی که از نگاه قانون موجه می‌باشند و می‌توانید برای آن‌ها علیه صاحب‌کار طرح دعوی کنید، اشاره خواهیم کرد. همچنین پس از آن روند قانونی شکایت از کارفرما و مدارک مورد نیازش را بازگو خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.

 

 

شکایت از کارفرما

رابطه‌ی میان کارگر و کارفرما زمانی شکل می‌گیرد که شخصی حقیقی با اراده‌ی خویش مسئولیتی را بپذیرد و در قبال آن از حقوق و مزایی بهره‌مند شود. البته باید توجه داشته باشید که کلمه‌ی کارگر در اینجا به شخصی اطلاق می‌شود که در خدمت دیگری است و به خواست و دستور آن شخص، موظف به انجام یک سری امور است. از همین رو این شخص می‌تواند نجار، طراح گرافیک، معلم، پزشک، مهندس و هر عنوان شغلی دیگری باشد. در هر صورت این شخص در قوانین کارگر خطاب می‌شود. وظایف کارگر نیز می‌تواند عملی یا فکری باشد و هیچ تفاوتی در اصل مسئله ایجاد نمی‌کند. حال اگر این شخص حقیقی به وظایف خود در مقابل کارفرما عمل کند اما کارفرما در پرداخت حق و حقوق او کوتاهی ورزد و یا اینکه ناحقی‌ای در موردش انجام دهد، آن زمان کارگر می‌تواند با مراجعه به مراکزی مانند اداره کار، از کارفرما شکایت کند.

 

دلایل طرح دعوی علیه صاحب‌کار

همان طور که اشاره کردیم کارگران در قبال وظایف خود از حق و حقوقی بهره‌مند خواهند شد. حال باید بدانید قانون گذاران تمام مزایایی که می‌بایست کارفرما به کارگرانش  پرداخت کند را تک به تک مشخص نموده‌اند و برای تمام آن‌ها یک اصطلاح حقوقی وضع کرده‌اند. این حقوق و مزایا شامل مواردی مانند دستمزد، بیمه، سنوات، عیدی، اخراج بی علت و در نهایت سواستفاده از سفته‌ی ضمانت حسن انجام کار می‌باشد. اما در قانون به تمام این موارد حق السعی کارگر می‌گویند. این موضوع به این معنا است که هیچ کارفرمایی حق ندارند یکی از موارد ذکر شده در حق السعی کارگران را زیر پا بگذارد. در غیر این صورت آن شخصی که در حق و حقوقش زیر پا گذاشته شده می‌تواند با مراجعه به مراکز مربوطه، از کارفرمایش شکایت کند. حال نگاه کوتاهی به هر کدام از حقوق و مزایای قطعی کارگران خواهیم داشت. با ما همراه باشید.

 

 

• حقوق

دستمزد یا حقوق کارگران، از شروط اصلی قرار داد بین کارگر و صاحب‌کارش می‌باشد. به طور کلی برای دریافت دستمزد دوره ی زمانی پرداخت آن در قرارداد ذکر می‌شود. برای مثال ممکن است دستمزد روزانه، هفتگی و اکثرا ماهانه پرداخت شود. حال اگر صاحب‌کار از پرداخت حق الزحمه‌ی کارگرش در این ایام تعیین شده خودداری ورزد، کارگرش می‌تواند از او دادخواهی کند.

 

• بیمه

طبق بند الف ماده 4 در قانون تامین اجتماعی، تمام افرادی که دستمزد می‌گیرند باید زیر پوشش بیمه ی تامین اجتماعی باشند. همچنین کرافرمایان در ماده‌ی 148 قانون کار نیز، موطف شده‌اند تا نسبت به بیمه کردن کارگرانشان اقدام کنند. در واقع الزام به بیمه کردن کارگران از لحظه ی شروع به کارشان وجود دارد. حال اگر کارفرما به هر دلیلی، از جمله کم شدن دستمزد، از بیمه کردن کارگرش خودداری کند، آن شخص می‌تواند علیه او طرح دعوی کند.

 

 

 

• سنوات

دستمزد تعیین شده بین کارگر و کارفرما تنها حق در نظر گرفته شده برای کارگران نیست. به طور کلی پرداختی دیگری نیز برای آنان وجود دارد که تا حدی کسری بودجه ی آنان را جبران می‌کند. سنوات به معنی هزینه‌های زندگی کارگران است. این هزینه‌ها شامل حق پوشاک، مسکن، خوار و بار و مواری از این دسته است که می‌بایست ماهانه پرداخت شوند. اما اکثرا پرداخت آن را همراه با عیدی و در پایان سال قرار می‌دهند.

 

• عیدی

به طور کلی صاحب‌کاران موظف‌اند دو یا سه ماه حقوق پایه را، در پایان سال به عنوان عیدی به کارگرانشان پرداخت کنند. از همین رو کارگر می‌تواند در صورت عدم دریافت عیدی، از صاحب‌کارش شکوه کند.

 

• اخراج بی‌علت

برخلاف تصور اکثریت، کارفرمایان مجاز به اخراج یکدفعه و بی‌علت کارکنان خود نیستند. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، شخص می‌تواند شکایتی علیه کارفرمایش تنظیم کندو طلب خسارت کند.

 

• سواستفاده از سفته ضمانت

ارمزوه اکثر کارفرمایان پیش از استخدام از کارکنان خود سفته‌‌ی حسن انجام کار می‌گیرند. این سفته‌ها تنها مدرکی برای انجام درست وظایف هستند و صاحب‌کار حق خرج کردن یا سواستفاده از آن‌ها را ندارد. در صورتی که شخصی با این اتفاق مواجه شد می‌تواند علیه صاحب‌کارش طرح دعوی کند.

 

 

 

 

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که برای شکایت از کارفرما به کجا باید مراجعه کنید؟ آیا مراجعه به کلانتری کافی است یا سازمان دیگری برای این امور وجود دارد؟ باید بگوییم که حدس شما درست است. کلانتری محل شکایت از کارفرما نیست بلکه برای شکایات مردمی بر پا شده است. کارگران برای طرح دعوی علیه صاحب‌کار خود می‌بایست به اداره کار مراجعه کنند. این سازمان مخصوص نظارت بر روابط میان کارفرمایان و کارگرانشان است. از همین رو برای طرفین حقوق و قوانینی وضع کرده و به شکایات آن‌ها نیز رسیدگی می‌کند. به علاوه این سازمان برای نظم بخشیدن به امور و سرعت گرفتن انجام کارها، مدت زمان مشخصی را برای طرح شکایت‌نامه تعیین کرده است. این بدین معنا است که کارگران در صورت زیر پا گذاشته شدن حق و حقوقشان تنها تا زمان خاصی می‌توانند به اداره کار مراجعه و درخواست احقاق حقوقشان را داشته باشند.

 

 

مراحل شکایت از کارفرما

تا اکنون با دلایل موجه و پذیرفته شده برای شکایت از کارفرما و سازمان مربوط به آن صحبت کرده‌ایم. اما ممکن است بپرسید این سازمان چه فرآیندی برای طرح دعوی علیه صاحب‌کاران دارد؟ باید بگوییم بیشتر مسائل در اداره کار، با تشکیل شوراهای حل اختلاف، ختم به خیر خواهند شد. اما اگر مشکل در همان جا رفع نشود اداره کار پرونده را به دادسرا منتقل می‌کند. و اما مراحل تنظیم شکایت‌نامه چگونه است؟ تا همین چند وقت پیش برای این کار می‌بایست حضوری به مراکز مربوطه مراجعه کرده و فرم را دستی پر می‌کردید. اما امروزه تنظیم دادخواست در اداره کار نیز، مانند دیگر سازمان‌های دولتی، از طریق سامانه‌ی اینترنتی انجام می‌شود. با ورود به این سامانه ابتدا می‌بایست احراز هویت انجام دهید. پس از آن می‌بایست با ایجاد شناسه کاربری، از گزینه‌ی خدمات، برای طرح شکایت مورد نظر خود، اقدام کنید.

 

 

مدارک مورد نیاز برای شکایت از کارفرما

همواره برای آماده کردن مدارک، موضوع شکایت از کارفرما دارای اهمییت می‌باشد. مثلا برای شکایت از عقب افتادن بیمه، باید دفترچه‌ی بیمه‌شدگان نیز در مدارک موجود باشد. به همین خاطر توصیه‌ی ما در این مواقع مشورت با مشاور حقوقی قانون‌شناس است. اما به طور کلی مهم‌ترین مدرک مورد نیاز، قراردادی است که میان صاحب‌کار و کارگرش نوشته شده است. شکل آن قرارداد هیچ اهمیتی ندارد و تنها حضورش بسیار مهم می‌باشد. اما اگر شخصی بدون قرارداد مشغول به کار بود و دچار مشکل شد نمی‌تواند حقوقش را اثبات کند؟ خوشبختانه برای این کار راه‌هایی وجود دارد. برای مثال اگر کارفرما، کارگرش را بدون دلیل اخراج کند، آن شخص برای اثبات مشغول بودنش بر آن کار، می‌تواند از مدارک بیمه‌اش استفاده کند. به همین دلیل تنها راه پیروزی در این پروسه، در کنار داشتن وکیلی کاربلد است. مهدی علیجانی، وکیل پایه یک دادگستری می‌تواند در این زمینه پاسخ‌گوی شما باشد.