همه چیز درباره ی طلاق غیابی + مصادیق عسر و حرج

طلاق غیابی روشی برای پایان بخشیدن به زندگی زناشویی میان زن و مرد است. اما این روش چه تفاوتی با دیگر انواع متارکه دارد؟ مراجع قانونی کشو ما بای این نوع از جدایی چه شرایطی را تعیین کرده‌اند؟ زن و مرد در چه زمانی و تحت چه شرایطی می‌توانند از این طریق زندگی مشترکشان را خاتمه بخشند؟ اگر این سوالات ذهن شما را نیز درگیر کرده است تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید. زیرا ما در وکیل اصفهان تصمیم گرفته‌ایم تمام موارد مرتبط با طلاق غیابی را برای شما بازگو کنیم. به علاوه مصادیقی که به آن طریق زنان می‌توانند درخواست جدایی بدهند را نیز بازگو می‌کنیم. پس با ما همراه باشید.

 

 

طلاق غیابی

برای پایان دادن به زندگی مشترک یک زوج، چندین راه و روش در قوانین اسلامی ما وجود دارد. از انواع آن می‌توانیم به متارکه رجعی، بائن، توافقی و در نهایت نوع غیابا آن، اشاره کنیم. ما این مطلب را به بررسی جدایی در غیبت یکی از زوجین اختصاص داده‌ایم. این نوع از اتمام رابطه زناشویی، یک فرق عمده با دیگر انواع آن دارد. در دیگر انواع متارکه، هر دو طرف حضور داشته و با بیان سخنانشان نزد قاضی، در نهایت به یک تصمیم مشترک می‌رسند. اما در طلاق غیابی، یکی از طرفین غایب است و حکم متارک در زمان عدم حضور او صادر می‌شود. چنین چیزی چگونه ممکن است؟ برای درک آن باید با رای غیابی آشنا شوید.

 

صدور رای در غیبت

در تمام دعاوی، گاهی شخصی که برایش ابلاغیه صادر می‌شود، در دادگاه حضور نمی‌یابد. این موضوع می‌تواند به علت عدم دریافت ابلاغیه یا بی‌توجهی به آن باشد. زمانی که این اتفاق به تعداد مشخصی تکرار می‌شود، قاضی بدون حضور او و تنها با بررسی شواهد موجود، حکم صادر می‌کند. این رای شامل دعوی طلاق غیابی نیز می‌شود. البته قوانین آن اندکی سخت‌تر است. به علاوه دشواری آن برای زنان نیز بیشتر است. فرآیند به این صورت است که در فواصل زمانی منظم، برای زوج یا زوجه غایب، ابلاغیه ارسال می‌کنند. در صورتی که او در جلسات دادگاه حاضر نشود، رای متارکه بدون حضور او صادر می شود. به علاوه حکم صادره تا مدت زمان مشخصی قابل بازگشت و اعتراض می‌باشد.

 

 

دعوی طلاق غیابی

همان طور که از گفته هایمان مشخص شد، زوجین در صورت غیبت حضور شریک زندگی خود یا عدم تمایل او به حضور در جلسات دادگاه، می‌تواند تقاضای طلاق غیابی را داشته باشد. شرایط طرح این دعوی از طرف زوج یا زوجه تفاوت‌هایی دارد که در ادامه بررسی خواهیم کرد. البته پیش‌تر واضح است که دادخواست برای زنان، همانند هر نوع درخواست دیگری برای متارکه، بسیار مشکل‌تر است و نیاز به شروط زیادی دارد.

 

طرح دعوی از سوی مرد

همان طور که می‌دانید طبق قانون اسلام و کشورمان، حق پایان دادن به زندگی زناشوی در اختیار مردان قرار دارد. به طوری که اگر زن نیز در دادگاه حاضر نشود، تقاضای مرد پذیرفته می‌شود. البته می‌بایست تمام حق و حقوق همسرش از جمله مهریه، نفقه و اجرت المثل را پرداخت کند. اما اگر رای متارکه بدون حضور زن داده شود، نام آن طلاق غیابی خواهد بود. در آن صورت زوجه تا 20 روز مهلت خواهد داشت که تقاضای تجدید نظر کند. در این شرایط نیز اگر مرد باز هم مایل به جدایی باشد، حکم قطعی خواهد شد.

 

طرح دعوی از سوی زن

می‌دانید که درخواست جدایی و اتمام زندگی مشترک از سوی زنان، برعکس مردان، بسیار دشوار است. زیرا تنها تحت شرایطی خاص اجازه‌ی این کار از سوی قانون به آن‌ها داده می‌شود. این مورد در تمام انواع متارکه از جمله طلاق غیابی صدق می‌کند. اما زنان تحت چه شرایطی می‌توانند بدون رضایت و حضور شوهر خود، به زندگی زناشویی خود پایان ببخشند؟ در ادامه با این موارد آشنا خواهید شد.

 

 

موارد قابل قبول برای درخواست طلاق به صورت غیابی از سوی زن

به طور کلی دو شرط خاص برای پذیرفتن درخواست طلاق غیابی از سوی زنان وجود دارد. یکی از آن شروط وکالت زوجه از شوهرش برای اتمام زندگی زناشویی است. و شرط دیگر اثبات عسر و حرج است. در غیر این صورت دادگاه تقاضای زن برای متارکه را نخواهد پذیرفت. البته عسر و حرج مصادیق زیادی را شامل می‌شود که در ادامه تک به تک بررسیشان خواهیم کرد. اما ابتدا لازم است با این دو شرط کلی و مفهوم هر کدامشان آشنا شوید.

 

حق وکالت طلاق

همان طور که گفتیم یکی از را ‌هایی که زن بدون حضور شوهر می تواند جدا شود، داشتن حق وکالت از سوی شوهرش است. این حق وکالت یکی از شروطی است که می تواند به عقد نامه اضافه شود. یا آن که در پس از عقد سندی جداگانه برای آن تنظیم شود. البته تنها حق وکالت تام اجازه طلاق غیابی را خواهد داد. گاهی نیز این حق، شرط و شروطی دارد.

 

عسر و حرج

در صورتی که زنی از سوی شوهرش وکالتی برای جدایی نداشته باشد، تنها در صورتی که یکی از شروط قانونی عسر و حرج شامل حالش شود، می‌تواند برای طلاق غیابی اقدام کند. اما عسر و حرج چیست؟ عسر در لغت به معنای مشقت و سختی زیاد است. حرج نیز تنگنا معنی شده است. در اصطلاح فقهی جمع آن‌ها را تکالیفی می‌دانند که انجامشان برای شخص باعث به سختی افتادن او می‌شود. در این صورت تکلیف از شخص ساقط می‌شود. پایبندی به پیمان زناشویی نیز یک تکلیف است. از همین رو اگر شخصی به این منظور دچار گرفتاری شود، قانون به او اجازه رهایی از آن تکلیف را خواهد داد. اما چه مصادیقی برای مشقت وجود دارند؟

 

 

مصادیق عسر و حرج

به طور کلی هر آن چه معمول و درست نباشد و باعث آزار زن در زندگی شود، به نوعی عسر و حرج نامیده می‌شود. در ادامه ما مصادیق حتمی آن را برایتان ذکر می‌کنیم. اما تشخیص این که مشکل زن مصداقی بر این حدود عسر و حرج هست یا نه، بر عهده‌ی قاضی است. به همین خاطر آن‌ها اندکی سلیقه‌ای برخورد می‌کنند. برای مثال بعضی از قضات خیانت و ازدواج مجدد مرد را عسر و حرج در نظر می‌گیرند ولی بعضی دیگر تنها نفقه را مهم می‌دانند. به هر حال هفت مصداق کلی برای طلاق غیابی از طریق عسر و حرج وجود دارد.

 

1)   غیبت

عمده‌ترین علت برای دعوی طلاق غیابی، عدم حضور شوهر است. بر اساس قانون در صورتی که زوجه طی چهار سال با نبود شوهر خود سر کرده باشد، می‌تواند تقاضای جدایی کند. پس از آن دادگاه سه اعلامیه در روزنامه چاپ می‌کند و اگر زوج پیدا نشد، فرض بر آن گرفته می‌شود که وی فوت کرده و حکم جدایی صادر می‌شود. به همین خاطر پس از این نوع متارکه، زن باید عده‌ی فوت شوهر را نگه دارد. اگر شوهر پس از این مدت بازگردد، دیگر حقی بر آن زن ندارد.

 

2)   آزار جسمی

گاهی زنان به علت کتک خوردن راهی دادگاه می‌شوند. اما شوهرشان از حضور در جلسات دادگاه و پاسخ‌گویی اجتناب می‌کند. در این شرایط دادگاه با بررسی شرایط بدون نیاز به اجازه زوج، طلاق غیابی زوجه را صادر می‌کند.

 

3)   اعتیاد

از دیگر موارد حضور شوهر و صادر شدن حکم جدایی در غیبت او، اعتیاد وی و عدم پیروی از ابلاغیه‌ها برای حضور در دادگاه است. در این شرایط نیز زن می‌تواند بدون نیاز به اجازه او، توسط قانون، به زندگی زناشویی‌اش پایان بخشد.

 

4)   حبس

در صورتی که اثبات شود مردی به حبس در زندان برای مدت بیش از پنج سال محکوم شده است، زن می‌تواند در نبود او، طلاق غیابی بگیرد.

 

5)   عدم رابطه زناشویی

همان طور که زوجه موظف به تمکین از شوهر خود می‌باشد؛ مردان نیز می‌بایست نیازهای جسمی و عاطفی همسران خود را رفع کنند. در صورتی که بر خلاف این مورد اثبات شود، زن می‌تواند در نبود شوهرش جدا شود.

 

6)   بیماری صعب العلاج

ابتلای مرد به بیماری‌های لاعلاج یا صعب‌العلاج نیز می‌تواند به زوجه این اجازه را دهد که طلاق غیابی بگیرد. هر چند این مورد نیاز به بررسی بیشتر قاضی دارد.

 

7)   عدم پرداخت نفقه

اگر زنی به مدت شش ماه نفقه دریافت نکرده باشد، هر چند دلیل آن فقر شوهرش باشد، می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و طلاق غیابی بگیرد.

 

سخن آخر

به طور یقین می‌دانید که تمام مصادیق بازگو شده به طور خلاصه بیان شده‌اند. به طوری که هر کدام چندین تبصره دارند. به همین خاطر بهتر است برای کسب اطلاعات بیشتر با مهدی علیجانی، بهترین وکیل پایه یک دادگستری اصفهان، تماس بگیرید.